Street Art Cities

The viaduct over the Erasmusweg between Halsteren and Lepelstraat has been given a metamorphosis. The concrete pillars have been painted and colourful illustrations have been applied to the edges. Walkers looking up will also see a poem there about Erasmus, the namesake of the road.

Cees Vanwesenbeeck, chairman of the ‘Stenen Strofen Committee’, is one of the driving forces behind this project in which Erasmus takes centre stage. ‘Not many people know that Erasmus, the great Dutch humanist, stayed in this region several times. He was secretary to Hendrik van Bergen, bishop of Cameroon, and stayed at the Slot Halsteren, the castle that used to stand here.’ This castle was on the site of the current Hoeve ‘t Slot on Slotweg in Lepelstraat.

Erasmus worked here on his manuscript Antibarbarorum Liber (Book against the barbarians). According to Vanwesenbeeck, he wrote here about respect and decency at a time of much social unrest. The poem of Liesbeth Lagemaat (Bergen op Zoom, 1962) to this period in Erasmus' life and brings his thoughts to life. ‘It really is a poem that belongs to this place,’ Vanwesenbeeck said.

At the request of the municipality of Bergen op Zoom, artists Mervyn van der Meij (Mervyn) and Sylvain Laus (Graffitidier) embellished the pillars of the viaduct. The Stenen Strofen Committee saw an opportunity in this transformation to add a poem and approached the municipality's project manager. This idea was enthusiastically received, and so the project gained momentum.

Graphic designer Ria de Wilde, herself from Halsteren, shaped the poem and made sure it is in harmony with the colourful graffiti. ‘Normally I work with a wall, but now I had to apply the poem to the underside of a viaduct. The idea is that it is readable from both sides, so passengers can enjoy the work in both directions.’

The poem was applied to a special foil and injected with paint, a technically challenging job. Nevertheless, De Wilde is proud of the result: ‘I cycle past here regularly and always take a moment to read it. It's a nice interplay between classic and modern.’

The project is part of ‘Every district and village its own poem’ and is more than just an aesthetic refurbishment. Vanwesenbeeck hopes the transformation will also highlight the cultural value of the place: ‘We want people to learn more about Erasmus and his connection to Halsteren. In addition, the project contributes to the beautification of vulnerable places in the municipality.’

The painting on the viaduct also reflects the name of the neighbouring Daansbergen district (freely translated: ‘dancing sand’) and refers to the ancient pilgrimage route, the Camino to Santiago de Compostela also known as the St Jacobs route.

The poem (freely translated):
ERASMUS, so to speak
You barbarians!
Just race past me,
just pass me by.
Pretend I'm not here.
No point at all.
I'm used to carrying on
where everyone else stopped.
Where is the source!
Oh, wisdom is not a free gift.
How little value art and science would have then.
Back to the germs!
World, teach me your deepest treasures.

==========

Het viaduct over de Erasmusweg tussen Halsteren en Lepelstraat heeft een metamorfose gekregen. De betonnen pilaren zijn geverfd en op de randen zijn kleurrijke illustraties aangebracht. Wandelaars die omhoogkijken, zien daar bovendien een gedicht over Erasmus, de naamgever van de weg.

Cees Vanwesenbeeck, voorzitter van het ‘Comité Stenen Strofen’, is een van de drijvende krachten achter dit project waarin Erasmus centraal staat. “Veel mensen weten niet dat Erasmus, de grote Nederlandse humanist, een aantal keer in deze regio verbleef. Hij was secretaris van Hendrik van Bergen, bisschop van Kamerijk, en verbleef in het Slot Halsteren, het kasteel dat hier vroeger stond.” Dit kasteel bevond zich op de plek van de huidige Hoeve ’t Slot aan de Slotweg in Lepelstraat.

Erasmus werkte hier aan zijn manuscript Antibarbarorum Liber (Boek tegen de barbaren). Volgens Vanwesenbeeck schreef hij hier over respect en fatsoen in een tijd van veel sociale onrust. Het gedicht van Liesbeth Lagemaat verwijst naar deze periode in Erasmus’ leven en brengt zijn gedachten tot leven. “Het is echt een gedicht dat hoort bij deze plek”, aldus Vanwesenbeeck.

Op verzoek van de gemeente Bergen op Zoom hebben kunstenaars Mervyn van der Meij (Mervyn) en Sylvain Laus (Graffitidier) de pilaren van het viaduct te verfraaid. Het Comité Stenen Strofen zag in deze transformatie een kans om een gedicht toe te voegen en benaderde de projectleider van de gemeente. Dit idee werd enthousiast ontvangen, en zo kwam het project in een stroomversnelling.

Grafisch vormgever Ria de Wilde, zelf afkomstig uit Halsteren, gaf het gedicht vorm en zorgde ervoor dat het in harmonie is met de kleurrijke graffiti. “Normaal werk ik met een muur, maar nu moest ik het gedicht aanbrengen op de onderkant van een viaduct. Het idee is dat het van beide kanten leesbaar is, zodat wandelaars in beide richtingen kunnen genieten van het werk.”

Het gedicht werd op een speciale folie aangebracht en ingespoten met verf, een technisch uitdagende klus. Toch is De Wilde trots op het resultaat: “Ik fiets hier regelmatig langs en neem altijd even de tijd om het te lezen. Het is een mooi samenspel tussen klassiek en modern.”

Het project is onderdeel van ‘Iedere wijk en elk dorp zijn eigen gedicht en is meer dan alleen een esthetische opknapbeurt. Vanwesenbeeck hoopt dat de transformatie ook de culturele waarde van de plek onder de aandacht brengt: “We willen dat mensen meer leren over Erasmus en zijn connectie met Halsteren. Daarnaast draagt het project bij aan de verfraaiing van kwetsbare plekken in de gemeente.”

In de schildering op het viaduct is ook naam van de aangrenzende wijk Daansbergen (vrij vertaald: "dansend zand") terug te zien en er zijn verwijzingen naar de oude pelgrimsroute, de Camino naar Santiago de Compostela ook wel de St Jacobsroute genoemd.

Het gedicht:
ERASMUS, zogezegd
Jullie barbaren!
Raas maar langs me heen, 
passeer me maar. 
Doe alsof ik er niet ben. 
Geen enkel punt. 
Ik ben gewend om door te gaan
waar ieder ander stopte. 
Waar is de bron!
O, wijsheid is geen gratis presentje.
Hoe weinig waarde zouden kunst en wetenschap dan hebben.
Terug naar de kiemen!
Wereld, leer me uw diepste schatten kennen.