L'Homme des cavernes

Charles Leval, dit Levalet, est né en 1988 à Epinal. Il grandit en Guadeloupe, où il découvre la culture urbaine et s’initie aux arts plastiques. Il poursuit ses études d’Arts visuels à Strasbourg ; son travail, alors davantage tourné vers la vidéo, se nourrit d’une pratique théâtrale assidue dont ses oeuvres urbaines conservent le langage à la fois visuel et narratif. Il obtient l’agrégation en 2012, année où son travail commence à prendre
place dans les rues de Paris et d’ailleurs. Dès 2013, il expose en galerie et participe à des manifestations urbaines internationales. L’oeuvre de Levalet est avant tout un travail de dessin et d’installation. Il met en scène ses personnages dessinés à l’encre de Chine dans l’espace public à travers un jeu de dialogue visuel et sémantique avec l’environnement présent. Les personnages interagissent avec l’architecture et se
déploient dans des situations frôlant souvent l’absurde.

Le travail est hypnotisant par la maîtrise technique dont l’artiste fait preuve. Ces études préalables sont réalisées à l’encre de Chine, une pratique qui ne souffre d’aucune imprécision. Le trait noir, sans nuance, se libère dans les attitudes et les mouvements des personnages qui envahissent littéralement les fenêtres de la façade. Entre réalisme et surréalisme, l’artiste met en scène des anachronismes déroutants. Il s’agit plus d’une installation que d’une fresque à proprement parlé par la manière dont l’artiste tire parti des différents plans de la façade en
vue de camper le décor de sa narration. Chaque saynète fonctionne comme un véritable feuilletage de l’espace avec au moins trois niveaux de lecture, chaque niveau étant en totale déconnexion avec le suivant. Les trois scènes reproduisent le même scénario
pictural : un arrière-plan d’une nature sauvage d’où se détache en grisaille une silhouette à l’allure mi-statuaire, mi-moderne qui se réplique elle-même en trompe-l’oeil sur un avant-plan.

Là, nous pensons voir tout d’abord des gestes naturels de figures presque vivantes installées juste sur le rebord de la fenêtre, pour ensuite comprendre en seconde lecture que les attitudes sont inspirées d’hommes préhistoriques habillés en costume moderne. L’ensemble des trois fenêtres offre au regard du spectateur une saynète burlesque de l’histoire de notre société occidentale : «Cette installation, explique l’artiste,
évoque de manière allégorique et humoristique à la fois à quel point l’homme moderne est devenu inadaptable à un potentiel retour à l’état de nature, mais aussi le fait que si le monde civilisé a énormément fait évoluer notre environnement, la nature profonde de l’Homo sapiens reste la même qu’à l’époque de la préhistoire». Sans le savoir, l’artiste réalise ici une espèce de parodie de notre temps à l’endroit même où est
née cette histoire du retrait progressif de l’homme face à la nature. En effet, la reconnaissance UNESCO du site néolithique à Spiennes, commune du Grand Mons, repose sur la sédentarisation, l’extraction et l’exploitation des minières et enfin sur la spécialisation dans la confection jusqu’à la co


Charles Leval, Levalet genoemd, werd geboren in Epinal in 1988. Hij groeide op in Guadeloupe, waar hij de stadscultuur ontdekte en kennis maakte met de beeldende kunsten. Hij zette zijn studies Visuele Kunsten verder in Strasburg. Zijn werk is op dat moment meer gericht op videokunst. Het wordt geïnspireerd door onophoudelijke theatrale praktijken waarvan zijn werken in de stad de visuele en narratieve taal overnemen. Hij behaalde zijn diploma in 2012, het jaar waarin zijn werk zijn plaats begint in te nemen in de straten van Parijs en elders. Vanaf 2013 stelt hij zijn werk tentoon en neemt hij deel aan internationale stedelijke evenementen. Zijn werk bestaat vooral uit tekeningen en installaties. Hij toont personages getekend met Chinese inkt in de openbare ruimte via het spel van de visuele en semantische dialoog met de omgeving waarin ze zich bevinden. De personages gaan de interactie met de architectuur aan en bevinden zich vaak in bijna absurde situaties. De technische bekwaamheid van de kunstenaar geeft het werk een hypnotiserend effect. Deze voorafgaande studies werden gemaakt in Chinese inkt, een praktijk die een bijzondere precisie vergt. De zwarte lijn, zonder nuance, vindt haar vrije uitdrukking in de houdingen en bewegingen van de personages die letterlijk binnendringen in de ramen van de gevel. Tussen realisme en surrealisme toont de kunstenaar verwarrende anachronismen. Het is meer een installatie dan een muurschildering in de strikte zin door de manier waarop de kunstenaar gebruik maakt van de verschillende niveaus van de gevel als decor voor zijn verhaal. Elke schets fungeert als een diepgaande analyse van de ruimte met minstens drie interpretatieniveaus, waarbij elke niveau volledig los staat van het vorige. De drie scènes tonen hetzelfde picturale scenario: een achtergrond met een wilde natuur waar een silhouet in grijstonen naar voor treedt dat deels een beeldhouwwerk lijkt, deels modern is en dat nog eens herhaald wordt in de vorm van een trompe-l’oeil op de voorgrond. We menen de natuurlijke gebaren van de bijna levende figuren te zien die zich net op de rand van het raam bevinden. In een tweede lezing komen we echter tot het inzicht dat de houdingen geïnspireerd zijn door prehistorische mensen maar dan met moderne kledij. De drie vensters samen geven de toeschouwer een burleske schets van de geschiedenis van onze westerse maatschappij: “Deze installatie roept op een soms allegorische soms humoristische manier op in welke mate de moderne mens zich niet meer kan aanpassen aan een potentiële terugkeer naar een natuurlijke staat,” legt de kunstenaar uit. “Maar er is eveneens het feit dat hoewel de beschaafde wereld onze omgeving enorm veranderd heeft, de Homo Sapiens diep vanbinnen hetzelfde gebleven is als tijdens de prehistorie.” Zonder het te weten creëert de kunstenaar een soort van parodie van onze tijd net op de plaats waar de geschiedenis van de progressieve verwijdering van de mens ten opzichte van de natuur begonnen is. De erkenning van de neolithische site in Spiennes, een gemeente in de agglomeratie Mons, door UNESCO is gebaseerd op sedentarisatie, extractie en ontginning van de mijnen en uiteindelijk op de specialisatie in de vervaardiging tot aan de ruilhandel van stenen gereedschap. Is dat niet de grondslag van onze hedendaagse maatschappij in volle crisis, en het thema van de muurschildering van Levalet? 

Charles Leval, known as Levalet, was born in 1988 in Epinal. He grew up in Guadeloupe, where he discovered urban culture and was introduced to the plastic arts. He continued his studies in visual arts in Strasbourg. Oriented towards video at the time, his work was nourished by an assiduous theatrical practice, the visual and narrative language of which is preserved in his urban works. He earned his degree in 2012, the year in which his work began to assert its place in the streets of Paris and elsewhere. In 2013, he embarked on exhibiting in galleries and on taking part in international urban events. Levalet's work is geared primarily to drawing and installation. He stages his characters drawn in Indian ink in the public space through a playful visual and semantic dialogue with the present environment. The characters interact with the architecture and unfold in situations often bordering on the absurd. The work is mesmerizing because of the technical mastery shown by the artist. These preliminary studies are carried out with Indian ink – a technique that does  not allow for any imprecision. The outright black line is freed in the attitudes and movements of the characters that literally invade the windows of the façade. Between realism and surrealism, the artist stages confusing anachronisms. The work is more of an installation than a mural, as the artist capitalizes on the different planes of the façade to set the scene for his narrative. Each sketch functions as a real lamination of the space with at least three levels of reading, whereby each level is totally disconnected from the next. The three scenes reproduce the same pictorial scenario: a background of wild nature from which a grey silhouette emerges with a half-statuary, half-modern look that replicates itself on the foreground in trompe-l'oeil. Our first impression here is of  natural gestures of almost living figures installed just on the window sill, only to grasp upon closer scrutiny that the attitudes are inspired by prehistoric men dressed in modern costume. The three windows together offer the viewer a burlesque sketch of the history of our western society: "This installation," explains the artist, "allegorically and humorously evokes not only the extent to which modern man has become unsuitable for a potential return to the state of nature, but also the fact that while the civilized world has greatly changed our environment, the deep nature of Homo sapiens remains the same as in prehistoric times". The artist is unawares making a kind of parody of our time in the very place where this story of man's gradual withdrawal from nature emerged. UNESCO recognition of the Neolithic site at Spiennes, a municipality in greater Mons, is actually based on the sedentarisation, extraction and exploitation of mining and finally on the specialization in the making and exchange of flint tools. Isn't Lavalet’s fresco the very foundation of our present society in the midst of a crisis?